تاج گذاشتن روی دندان چیست؟

تاج گذاشتن روی دندان ، عضوی مصنوعی است که می­تواند دندان­های آسیب دیده را پوشش داده و در برابر آسیب­های بیشتر از آنها حفاظت کند. تاج یا روکش دندان از مواد مختلفی مانند فلزات گرانبها، استیل، پورسیلین یا سرامیک ساخته می­ شوند.

تاج گذاشتن روی دندان

تاج دندان، سرپوش یا روکشی مصنوعی با شکل و اندازه دندان طبیعی است. وظیفه تاج دندان پوشش دادن دندان زیرین و حفاظت از آن است.

هنگامی که تاج دندان در جای خود نصب شود، همه قسمت­های قابل رؤیت دندان را پوشش داده و ظاهری بی عیب و نقص را برای دندان به وجود می آورد.

تاج دندان کجاست؟

همان­طور که می­دانید ریشه دندان در قسمت زیر آن و درون لثه قرار دارد. تاج دندان به روکشی مصنوعی گفته می­شود که بدنه (قسمت قابل رؤیت دندان) آسیب دیده دندان را پوشش داده و از آن محافظت می­کند.

تاج گذاشتن روی دندان و روکش دندان چه کاربردی دارد؟

تاج یا روکش دندان، در مواقع متعددی به کار می­رود:

• گاهی برای حفاظت از دندان ضعیف و پوسیده از تاج یا روکش دندان استفاده می­شود. در مواردی که دندان ضعیف و شکننده شده­ و بیم شکستگی و ترک­ خوردگی وجود دارد، از تاج دندان استفاده می­ شود.
• در مواقعی که دندان شکسته شده­ و یا به سختی آسیب دیده­ باشد، برای کنار هم نگه­ داشتن تکه­ های شکسته­ شده، از روکش یا تاج دندان استفاده می ­شود.
• برای آراستگی و حفاظت از دندان­هایی با پرشدگی زیاد (به طوری که مقدار زیادی از عاج دندان باقی نمانده­ باشد) از روکش دندان استفاده می­شود.
• برای نگه داشتن بریج یا پل دندانی در جای خود، ممکن است از روکش یا تاج دندان استفاده شود.
• برای آراستگی و پوشش دهی دندان­هایی با تغییر شکل شدید و تیرگی غیرقابل درمان، از تاج دندان استفاده می­شود. (به عنوان مثال برای ترمیم دندان­هایی که بر اثر عادت دندان قروچه ساییده و کوتاه شده­اند، تاج دندان جلو به کار می­رود)
• برای پوشش دهی ایمپلنت دندانی یا دندان مصنوعی از روکش استفاده می­ شود.
• گاهی فقط به منظور زیبایی بیشتر دندان­ها و ایجاد آرایش جدید در آنها، از روکش دندان استفاده می­کنند.

کودکان در چه مواردی به تاج دندان نیاز دارند؟

گاهی اوقات دندانپزشک روی دندان­های شیری کودکان روکش یا تاج نصب می­کند. موارد زیر از جمله کاربردهای تاج دندان شیری هستند:

• حفاظت از دندان شیری که به شدت دچار پوسیدگی شده­ و قابلیت پر کردن نداشته­باشد.
• پیشگیری از پوسیدگی دندان به خصوص در کودکانی که قادر به رعایت بهداشت دهانی نیستند.(کودکانی با معلولیت جسمی یا ذهنی)
• حفاظت از سلامت دندان در کودکانی که قادر به همکاری با دندانپزشک نیستند و برای اعمال دندانپزشکی ناچار به بیهوشی عمومی هستند. در این موارد برای کاهش دفعات بیهوشی و عوارض ناشی از آن از روکش دندان (ترجیحا استیل) استفاده می­شود.

مواد تشکیل دهنده تاج دندان

• تاج دندان از چه موادی ساخته می­شود؟
• کدام متریال برای هریک از موارد روکش دندان مناسب است؟

روکش دندان ممکن است از متریال گوناگونی ساخته شود.  روکش دندان تمام استیل، روکش دندان طلا، روکش دندان پورسیلین و فلز، روکش دندان رزینی و روکش دندان تمام سرامیک، از جمله گزینه ­های قابل انتخاب برای ترمیم دندان و روکش گذاری هستند.

تاج دندان استیل

تاج دندان استیل، بیشتر به عنوان روکشی موقت تا زمان آماده شدن روکش دائمی به کار می­رود. همچنین برای روکش کردن دندان­های شیری کودکان نیز از تاج استیل استفاده می­کنند.

تاج استیل، می­تواند ضمن محافظت از دندان، فضای خالی کافی را برای نصب روکش دائمی دندان حفظ کند.

روکش یا تاج دندان فلزی

برخی ترجیح می­دهند از روکش­های فلزی استفاده کنند. طلا، ترکیب کرومیوم- کوبالت، ترکیب نیکل – کرومیوم و پلاتینیوم از جمله فلزات مورد استفاده در ساخت روکش یا تاج دندان هستند.

روکش­های فلزی طول عمر زیادی دارند و به خوبی فشار ناشی از گاز زدن و جویدن را تحمل می­کنند. ظاهر فلزی بسیار براق و هزینه بالا، از جمله معایب روکش­های فلزی هستند. تاج دندان فلزی، بهترین گزینه برای دندان­های خارج از دید هستند.

روکش دندان پورسیلین

دندانپزشک می­تواند روکش دندان پورسیلین را بر اساس رنگ دلخواه فرد و رنگ طبیعی سایر دندان­های او بسازد. روکش­های پورسیلینی دارای دولایه فلز و پورسیلین هستند. روکش پورسیلین بسیار شبیه به دندان طبیعی است.

عیب روکش­های دندان پورسیلین، نمایان بودن لایه فلزی در خط لثه است. (در بعضی موارد)

قسمت­های مختلف تاج دندان پورسیلین، شامل پایه فلزی و روکش پورسیلین است که روی پایه متصل می­شود.

روکش دندان رزینی

روکش­های رزینی نسبت به انواع دیگر روکش­ها، هزینه مناسب­ تری دارند. البته این روکش­ها، نسبت به سایر انواع تاج دندان، شکننده ­تر هستند.

روکش تمام سرامیک یا تمام پورسیلین

روکش­های دندان تمام سرامیک یا تمام پورسیلین، رنگ و ظاهری طبیعی داشته و شباهت زیادی به دندان واقعی دارند.

برخی افراد ممکن است نسبت به روکش­های حاوی فلز حساسیت داشته­باشند، اما روکش­های سرامیکی یا تمام پورسیلینی، حساسیتی ایجاد نمی­کنند. روکش­های سرامیکی و پورسیلین بسیار زیبا بوده و برای استفاده به عنوان تاج دندان جلو ایدئال هستند.

اگر تاج دندان دچار آسیب شود، چه باید کرد؟

دندانپزشک برای ترمیم تاج دندان شکسته، روش­های مختلفی را به کار می­برد. اگر تاج دندان دچار ترک­ خوردگی جزئی شده ­باشد، دندانپزشک با استفاده از مقداری رزین مخصوص (همرنگ دندان)، آن را ترمیم می­کند.

اگر آسیب­ دیدگی تاج دندان شدید باشد، باید مجددا شکل­ دهی و ترمیم شود.