دندان‌های عقل، سومین و آخرین دندان‌های آسیایی هستند که در هر دو طرف فک‌های پایینی و بالایی قرار دارند. علاوه بر این، این دندان‌ها آخرین دندان‌هایی هستند که در می‌آیند. زمان در آمدن این دندان‌ها معمولا در اواخر دوره نوجوانی یا در بیست و چند سالگی است.
دندان‌های عقلی که به صورت کامل در نیایند یا کج در بیایند می‌توانند باعث تراکم دردناک دندان‌ها در دهان شده یا موجب ایجاد بیماری‌های مختلف دیگر شوند. با توجه به این که ریشه دندان عقلی که قبل از بیست سالگی کشیده می‌شود، کمتر رشد کرده و کشیدن آن، پیچیدگی‌های کمتری دارد، انجمن دندانپزشکان آمریکا توصیه کرده تا دندان عقل افراد بین ۱۶ تا ۱۹ سال، توسط دندانپزشک معاینه شود تا او تشخیص دهد آیا این دندان‌ها به کشیده شدن نیاز دارند یا خیر.
با توجه به این که دندان‌های عقل، آخرین دندان‌های دائمی هستند که در می‌آیند، اغلب در دهان شما جای کافی برای در آمدن آن‌ها وجود ندارد. این کمبود فضا می‌تواند باعث شود تا دندان عقل در درون لثه باقی بماند و در نیاید که به آن دندان عقل نهفته گفته می‌شود. اگر دندان عقل در نیاید می‌تواند باعث ایجاد تورم و حساسیت در محدوده دندان آسیای سوم شود.
کشیدن دندان، کاری بسیار متداول است. برای این کار، دندانپزشک شما که به او جراح دندانپزشک نیز گفته می‌شود، اگر دندان عقل شما در آمده باشد از بی حسی موضعی و در صورت نهفته بودن آن از آرام بخش‌های وریدی یا بیهوشی عمومی استفاده می‌کنند. خود جراح بهترین گزینه را به کسی که قرار است دندان عقلش را بکشد، توصیه می‌کند.
اگر دندان‌های عقل در آمده باشند، در طی عمل جراحی دندان کشیده خواهد شد. پس از پایان جراحی، ممکن است از شما بخواهند تا برای ۳۰ تا ۴۵ دقیقه، یک تکه گاز استریل را با دندان فشار دهید تا خونریزی‌های احتمالی کاهش پیدا کنند.
اگر دندان‌های عقل از نوع نهفته بوده و در داخل استخوان فک قرار داشته باشند جراح ابتدا برشی در لثه ایجاد خواهد کرد و سپس دندان عقل را به صورت بخش بخش خارج می‌کند تا کمترین مقدار ممکن از استخوان از فک خارج شود. احتمال درد و ورم، پس از جراحی وجود دارد اما این درد و ورم پس از چند روز از بین می‌رود. اما اگر درد شما از چند روز بیشتر شده و یا درد، تورم، خونریزی یا تب شدیدی دارید باید با جراح خود تماس بگیرید.
کشیدن دندان‌های عقل به دلیل کمبود فضا در دهان یا به دلیل نهفته بودن آن، نباید تاثیری بر روی دهان یا سلامت دهانی شما در آینده داشته باشد.
پس از پایان جراحی، تورم، حساسیت و کبودی در صورت و گردن عادی است. بسته‌های یخ و مسکن‌های تجویز شده توسط جراح می‌تواند در بهبود شرایطتان به شما کمک کند. اما اگر هر گونه سوالی دارید یا نگران شرایط بعد از جراحیتان هستید، با جراح دندانپزشک خود تماس بگیرید.
حفره خشک: پس از کشیده شدن دندان، لخته خونی در حفره ناشی از کشیدن دندان شکل می‌گیرد و آن ناحیه را پر می‌کند تا محل کشیدن دندان التیام بیابد. حفره خشک معمولا در پنج روز اول بعد از جراحی رخ می‌دهد و در آن، لخته خونی از بین می‌رود یا کنده می‌شود. در این حالت، استخوان و عصب‌های دندان در معرض آسیب قرار می‌گیرند. تنها ۲ تا ۵ درصد افرادی که دندان خود را می‌کشند دچار این مشکل می‌شوند.
حفره خشک بسیار دردناک است! برای کاهش درد، دندانپزشک حفره خشک را شستشو می‌دهد و هر گونه باقی مانده غذایی را خارج می‌کند سپس محل حفره را پانسمان می‌کند تا از عصب و استخوان محافظت کند و درد را نیز کاهش دهد. او همچنین برای شما آنتی بیوتیک و مسکن تجویز می‌کند تا از عفونت جلوگیری کرده و درد دندانتان را کاهش دهد. با مراقبت کافی و استراحت، حفره خشک بین ۷ تا ۱۰ روز بهبود می‌یابد.
پری کورونیت نوعی عفونت دندانی است که وقتی در دهان جای کافی برای در آمدن دندان عقل وجود نداشته باشد، اتفاق می‌افتد. به دلیل کمبود جا، دندان عقل به صورت کامل در نمی‌آید و بخشی از بافت لثه، روی قسمت بالایی دندان عقل را پوشش می‌دهد. این پدیده باعث می‌شود تا غذا یا پلاک‌ها در زیر قسمت بالا زده لثه جمع شوند. اگر این ناحیه عفونت کند، بیماری پری کورونیت اتفاق افتاده است که باعث تورم و قرمز شدن لثه می‌شود.
علائم این بیماری شامل بوی یا مزه بد در دهان، خارج شدن چرک از بخشی از لثه که در کنار دندان عقل قرار دارد، التهاب گره‌های لنفاوی در زیر چانه، گرفتگی‌های عضلانی در فک و ورم بخشی از صورت است. در بسیاری موارد شما می‌توانید این بیماری را از طریق شستشوی دهان با آب نمک گرم و پاک سازی باقی مانده‌های غذایی درمان کنید. در برخی موارد ممکن است نیاز باشد تا برای شما آنتی بیوتیک تجویز شود یا حتی ممکن است برای رفع این مشکل، نیاز به جراحی لثه باشد.
