درمان کیست دندان

کیست، کیسه ای بافتی حاوی مایع یا موادی دیگر است که ممکن است روی لب، گونه، لثه و فک ایجاد شود. به کیست نزدیک دندان کیست دندان نیز گفته می شود. کیست فک بسیار آهسته رشد می‌کند و اکثر بیماران با هیچ علامتی مواجه نمی‌شوند. کیست غالباً به صورت تصادفی در عکس رادیوگرافی‌ مشاهده می‌شود که برای تشخیص دیگر عارضه‌ها گرفته شده است. کیست عفونی دردناک است. بعضی کیست‌ها بسیار بزرگ هستند، به دندان‌های مجاور آسیب می‌زنند و باعث لق شدن آن‌ها می‌شوند.

انواع کیست دندان

شایع‌ترین کیست‌های دهان و دندان به شرح زیر است:

کیست پریفرال یا کیست لثه

این نوع کیست معمولاً روی لثه ایجاد می‌شود و بر ساختار استخوانی دندان تاثیر مستقیم ندارد.

کیست پریودنتال

این نوع کیست زمانی شکل می‌گیرد که پلاک به لثه آسیب بزند و باعث ساییدگی دندان بشود. پس از آن پاکت‌های لثه یا فاصله‌هایی بین لثه‌ها و دندان‌ها ایجاد می‌شود که به محل تشکیل آبسه تبدیل می‌شود.

کیست پری اپیکال

این کیست نتیجه عفونت کردن پالپ یک دندان است که به جز کشیدن دندان درمان دیگری ندارد.

کیست دنتی ژروس

اطراف دندان‌های نهفته مانند دندان عقل ایجاد می‌شود.

کیست ادنتوژنیک یا پریموردیال

این کیست از سلول‌های باقیمانده به جا مانده از جوانه‌های دندان در حال رشد تشکیل می‌شود.

کیست رادیکولار

این نوع کیست با عفونت نوک ریشه‌های دندان همراه است.

کراتوسیست

نوع خاصی از کیست است که عموماً پس از درمان ایجاد می‌شود و به عنوان “تومور ادنتوژنیک کراتوسیست” طبقه‌بندی می‌شود.

آملوبلاستوم تک کیستی

توموری ادنتوژنیک است که تهاجم موضعی دارد.

علائم کیست دندان

کیست بافت نرم توده‌ای کوچک و بدون درد بوده که قطر آن عمدتا کمتر از یک اینچ است. کیست زیر پوست داخل لب پایین، درون گونه‌ها یا لثه‌ها ایجاد می‌شود. کیست معمولاً بدون درد است، مگر آن که عفونی باشد. کیست کوچک ادنتوژنیک داخل فک بدون درد است. اگر کیست ادنتوژنیک بزرگ و عفونی شود، دردناک نیز خواهد شد. کیست باعث برجسته شدن استخوان فک، لق شدن و حرکت دندان نیز خواهد شد.

پیشگیری از کیست دندان

یکی علت های شایع کیست دندان آبسه کردن دندان ها می باشد. بهترین راه برای جلوگیری از آبسه دندان رعایت بهداشت دهان و دندان می باشد.بنابراین مسواک زدن و نخ دندان کشیدن و استفاده از آب نمک را در طول روز باید جدی بگیرید، تغذیه خود را بهتر کرده و میوه‌ها و سبزیجات بیشتری را در برنامه غذایی خود قرار دهد.

گاهی اوقات، کیست انتهای ریشه دندان به دلیل عفونت ریشه دندان ایجاد می شود. عفونت ریشه دندان هم به علت پوسیدگی دندان که به عصب رسیده و درمان نشده ایجاد می شود. البته عفونت ریشه دندان، می تواند در اثر درمان ناقص ریشه دندان یا عصب کشی ناقص قبلی نیز به وجود آید. عفونت ریشه دندان موضعی بوده و در سیستم سلامت عمومی بدن مشکلی ایجاد نخواهد کرد. ولی موجب تحلیل استخوان شده و شانس حفظ دندان را کاهش می دهد.

انواع درمان کیست دندان

تخلیه کیست لثه یا کیست پریفرال

دندانپزشک عفونت را تخلیه می‌کند تا درد و فشار ناشی از کیست لثه یا کیست پریفرال از بین برود. از آنجایی که پس از کشیدن دندان بین لثه و دندان کشیده شده فضایی داخل پاکت لثه باقی می‌ماند، کافی است بیمار یک دوره آنتی بیوتیک مصرف کند تا عفونت عود نکند.

دندانپزشک پس از برداشتن آبسه فضای خالی آن را تمیز می‌کند تا ذرات باقی‌مانده از دندان پوسیده یا هر گونه آلودگی پاک شود. سپس دندانپزشک دندان را تراش می‌دهد تا سطوح آن صاف شود. به علاوه دندانپزشک لثه را تحریک می‌کند تا دوباره اطراف ریشه‌های دندان رشد کند و فاصله‌های محل جمع شدن پلاک را ببندد.

جراحی کیست دندان

دندانپزشک برای درمان کیست آن را جراحی می‌کند. جراحی کیست با توجه به اندازه و محل آن به یکی از روش‌های زیر انجام می‌شود:

مارسوپیالیزاسیون (کیسه‌سازی): کیست در عمل جراحی شکافته و باز می‌شود. پس از آنکه غشاء کیست با غشاء مخاطی دهان یکی شد، نقص استخوانی ترمیم می‌شود. بین این دو مرحله معمولاً یک وقفه زمانی یک ساله در نظر گرفته می‌شود. فقط کیست خوش‌خیم را می‌توان به این روش جراحی کرد
انوکلیشن: پوشش داخلی کیست از استخوان و بافت‌های اطراف جدا می‌شود. نقص استخوانی ایجاد شده با سوزاندن، کرایوتراپی (انجماد)، لیزر یا مواد شیمیایی مانند محلول کارنوی درمان می‌شود.
برش دادن: بخشی از استخوان در امتداد کیست بریده می‌شود. عدم یکپارچگی استخوان با پیوند استخوانی گرفته شده از ناحیه‌هایی مانند استخوان مفصل ران یا پا (فمور یا استخوان ران) ترمیم می‌شود. پیچ‌ها (اسکروها) و صفحه‌های تیتانیومی برای تثبیت استخوان به کار برده می‌شود.
کاهش فشار: دندانپزشک گاهی ابتدا کیست بزرگ را باز می‌کند تا کیست قبل از انوکلیشن منقبض شود.

عصب‌کشی برای درمان کیست پری اپیکال

کیست پری اپیکال نتیجه عفونت کردن داخل پالپ (مغز) دندان است و برای درمان آن باید عصب کشی انجام شود.

کلام آخر

همان طور که می دانید بهترین راه درمان بیماری پیشگیری از آن است شما با رعایت بهداشت دهان و دندان خود می توانید از بروز هرگونه کیست دندانی جلوگیری کنید. مسواک زدن، نخ دندان کشیدن و استفاده از آب نمک می تواند شما را از کیست دندانی دور نگه دارد.

منبع:

borna.news