حساسیت دندانی با دندان درد متفاوت است. درد دندان، هنگامی ایجاد میشود که باکتریهای عامل پوسیدگی، مینای دندان را تخریب کرده و به لایه های زیرین آن یعنی داخل عاج، ریشه و پالپ دندان رسیده باشند. اما حساسیت دندان، هنگامی پیش میاید که مینای دندان از بین رفته و عاج دندان (بدنه اصلی دندان و استخوان سفیدرنگ) نمایان شده باشد. از آنجایی که عاج با اعصاب دندان ارتباط دارد، مصرف برخی خوراکیها باعث ناراحتی خواهدشد.
تفاوت درد دندان و احساس درد در دندان های حساس از موضوعاتی است که دانستن دربارهی آن به شما کمک میکند. یک تصمیم درست و مناسب برای جلوگیری و درمان آن بگیرید. این بحثی است که ممکن است شباهتها و در عینحال تفاوتهای تاثیرگذار زیادی داشته باشد. بهطور کلی وقتی از درد دندان یا دردی که در اطراف آن حس میشود صحبت میکنیم؛ منظور علتهایی مثل پوسیدگی، آبسه دندان، شکستگی دندان، خالی شدن دندان پرشده یا ساییدن دندانها است. حساسیت دندان به خاطر درد ناشی از رسیدن محرکها مثل بستنی، به اعصاب دندان های حساس است. حساسیت دندان به گرما و سرما درواقع اصلیترین دلیل ایجاد حس درد در دندانها است. دلایل دیگری میتوانند در این امر دخیل باشد که با خواندن این مطلب در کلینیک اکتیدنت به آگاهی کاملی از آنها خواهید رسید.
دندان درد چیست؟
برخلاف تصور عموم؛ دندان یک نسج زندهی بدن انسان است که مانند سایر اعضای بدن؛ زنده، دارای خونرسانی و حس است. به همین دلیل است که میتوان دردی به نام دندان درد را حس کرد و آن را یک بافت سخت و بیجان ندانست. در جواب سوال دندان درد چیست به آسانی میتوان به این پاسخ رسید که دندان درد، دردی است که داخل یا اطراف دندان به وجود میآید. معمولا درد از درون دندان یا اطراف لثه ناشی میشود.
برخی مواقع دندان درد متناوب و قابل تحمل یا مداوم و حاد است. گاهی تورم اطراف دندان، تب و سردرد میتواند دلیلی برای ایجاد دندان درد شود. به غیر از چنین مواردی، دردهایی هم وجود دارد که مختص دندان های حساس است. گفتیم که حساسیت دندان به گرما و سرما دلیل اصلی دردهای اینچنینی دندانی است. این حساسیتها میتواند ناشی از ساییدگی و تخریب مینای دندان باشد. سعی کنید از خمیردندان مخصوص دندانهای حساس استفاده کنید و به مدت یک هفته از خوردن غذاهای خیلی گرم یا سرد خودداری کنید تا ببینید این مسئله فروکش میکند یا خیر. علاوهبر این بخشهای دیگری از درمان خانگی حساسیت دندانی وجود دارد که میتوان از آنها استفاده کرد.
دلایل حساسیت دندانی و عوامل ایجادکنندهی آن
هنگامی که مینای دندان از بین میرود یا لثه شما عقب میرود، لایهی زیرین محل زندگی اعصاب دندان نمایان میشود. عوامل محرک خاص، این اعصاب را تشدید کرده و باعث ایجاد و دلایل حساسیت دندانی میشوند.
اگر خوردن نوشیدنیهای گرم یا سرد باعث درد گرفتن دندانهایتان میشود؛ این نشان میدهد که شما دندانهای حساسی دارید. البته که تنها مواردی که میتواند نشاندهندهی این حساسیت باشد، حساسیت دندان به گرما و سرما و نوشیدنیها نیستند. مواردی مثل غذاهای شیرین یا ترش و حتی هوای سرد نیز میتواند باعث تحریک دندان های حساس شود.
نشانههایی چون مثل بیماری لثه، تحلیل طبیعی لثه و ترک برداشتن دندان به همراه تخریب مینای دندان میتواند از جمله عوامل ایجاد دندان های حساس باشد.
به طور خلاصه عوامل تشدید و بروز درد حساسیت دندانی این موارد است:
- غذاهای بسیار گرم و سرد
- نوشیدنیهای بسیار گرم و سرد
- غذاهای اسیدی و شیرین
- آب سرد در زمان مسواک زدن دندان
- زیادهروی در مصرف دهانشویه
راههای پیشگیری از تخریب مینای دندان
در این میان راههای مختلفی برای پیشگیری از ابتلا به این درد وجود دارد. بهتر است برای پیشگیری از تخریب مینای دندان میتوانید از چند توصیهی پزشکی و خانگی پیروی کنید:
مسواک نزدن با فشار و شدت زیاد
مسواک زدنهای شدید با برسهای خشن فقط پلاکهای دندانی را از روی دندن برنمیدارد. بلکه میتواند به عنوان یک تهدید جدی برای سلامت مینای دندان و دلایل حساسیت دندانی محسوب شود. در میان افراد، مسواک زدن با استفاده از حرکتهای افقی، موازات لثه و با سرعت و فشار زیاد رایج شده است اما خود این کار میتواند یک آسیب جدی به مینای دندان وارد کند و با مسواک زدن نه تنها به سلامت دندانها کمک نکنید، بلکه آنها را به خطر هم بیندازید.
یکی از راههای پیشگیری از تخریب مینای دندان طرز صحیح روش مسواک زدن است که با یک برس نرم و زاویهی ۴۵ درجه به مسواک زدن دندانها بپردازید.
خوردن نوشیدنیها و غذاهای اسیدی
نخوردن نوشابههای گازدار، آبنباتهای چسبنده و غذاهای با نشاستهی بالا میتواند یکی از راههای پیشگیری از تخریب مینای دندان باشد. اگر خوراکی حاوی مادهی اسیدی میخورید بهترین کار این است که بلافاصله مسواک نزنید. چرا که به این ترتیب مینای دندان با سرعت بیشتری تخریب خواهد شد.
دندان قروچه
دندان قروچه یک مشکل شایع در دلایل حساسیت دندانی است که در برخی افراد میتواند به یک مسئلهی جدیتر و حادتر تبدیل شود. معمولا عواملی مثل استرس و اضطراب بیش از حد، زمینهساز بروز دندانقروچه است و باعث ترک و ایجاد دندان های حساس میشود.
دندانقروچه با رفع استرس و دوری از نگرانیها تا میزان قابل توجهی میتواند از بین برود. اگر این اقدام تاثیری نداشت و تبدیل به یک مشکل مزمن خصوصا در شب و زمان خواب شد، برای برطرف کردن آن و پیشگیری از تخریب مینای دندان بایستی که به دندانپزشک مراجعه کنید و با دریافت گارد دهانی یا اسپلینت تجویز شده توسط پزشک، از آن جلوگیری کنید.
درمان خانگی حساسیت دندانی
حساسیت دندانی معمول است اما میتواند به یک مسئلهی جدی مبدل شود. توجه داشته باشید که چه چیزی باعث درد دندان میشود و چه مدت درد ادامه دارد. اگر درد شما شدید است و بیش از سی ثانیه طول میکشد، علت آن احتمالاً جدیتر است.
در درمان خانگی حساسیت دندانی میتوان به چند مورد ساده و قابل دسترس اشاره کرد که نقش مهمی در کاهش درد در دندان های حساس دارند. برای شروع با تهیه و استفاده از یک مسواک با برس نرم و الیاف مناسب اولین قدم برای کاهش تحریک اعصاب دندانها را طی خواهید کرد.
دهانشویههای بدون الکل نیز یک راه دیگر برای کاهش و عدم برانگیختن دلایل حساسیت دندانی هستند. اگر دندانقروچهی شما کم و قابل کنترل است بهتر است با تمرکز بر روی آن و عوامل استرسزایی که به تشدید آن کمک میکند، سعی در کاهش آن داشته باشید و آن را انجام ندهید. کاهش نوشیدن کافیئن درشب و قبل از خواب نیز میتواند مانع از دندان قروچه در شب شود.
بعد از استفاده از این روشها انتظار میرود که حساسیت دندان به گرما و سرما و دردهای این چنین کاهش پیدا کند ولی اگر این روشها کارساز نبود، بهترین گزینه مراجعه به دندانپزشک و صحبت دربارهی تجویز راههای درمانی کاملتر است.
منابع :