تشخیص سنگ غدد بزاقی اغلب سخت و تعجب آور است و در واقع خیلی از افراد نمی‌دانند سنگ غدد بزاقی چیست! در حالی که این بیماری می‌تواند باعث درد و تورم در دهان یا فک شما شود در حالی که هیچ علامتی ندارد. به اندازه کافی درباره این موضوع کنجکاو شدید؟ پس بهتر است درباره علائم و عوامل خطر و درمان‌های احتمالی آن نیز بیشتر بدانید.
سنگ غدد بزاقی چیست؟
سنگ غدد بزاقی زمانی ایجاد می‌شود که کلسیم در غدد شما جمع شده و ایجاد توده‌ای شبیه سنگ می‌کند. این سنگ در حین شکل‌گیری می‌تواند مجرای منتهی به غدد داخل دهان را مسدود کند. این فرایند جریان بزاق به دهان را مهار کرده و یک برآمدگی گاهی دردناک ایجاد می‌کند. این بیماری نام دیگری هم دارد که آن را سیالولیتیازیس هم می‌نامند. این ناراحتی می‌تواند در گردن، صورت یا دهان احساس شود و قبل یا در طول غذا خوردن بدتر می‌شود. سیالولیتیازیس در مردان بیشتر از زنان رخ می‌دهد، شایع‌ترین بیماری غدد بزاقی است که تقریبا از هر هزار بزرگسال یک نفر را بین ۳۰ تا ۶۰ سالگی مبتلا می‌کند.
سنگ غدد بزاقی چطور تشکیل می‌شود؟
علت دقیق تشکیل سنگ غدد بزاقی نامشخص است. این باور وجود دارد که نمک‌های کلسیم ناشی از بزاق زمانی تشکیل می‌شوند که این مواد معدنی به جای حرکت از طریق غدد در طول ترشح بزاق، به شکل راکد قرار می‌گیرند. بیشتر سنگهای غدد بزاق از فسفات کلسیم، منیزیوم و کربنات تشکیل شده‌اند. سنگ غدد بزاقی همچنین دارای یک نقطه مرکزی برای تجمع ترکیبات آلی و غیرآلی است که با رشد آن به یک رسوب سنگ مانند تبدیل می‌شود.
عوامل خطر سنگ غدد بزاقی چیست؟
با اینکه علت بروز این بیماری همچنان ناشناخته است اما برخی افراد نسبت به سایرین بیشتر مستعد ابتلا به سنگ غدد بزاقی هستند:
- جنسیت (مرد بودن)
- سن (۳۰ تا ۶۰ سال)
- کم آبی بدن
- سوتغذیه
- سیگار کشیدن
- بیماری لثه
- داروی آنتی کولینرژیک
- ضربه به داخل دهان
کاهش باکتریهایی که در دهان انباشته می‌شوند می‌تواند غدد بزاقی را سالم نگهدارد و به پیشگیری از این بیماری کمک کند. هیدارته نگهداشتن بدن، ترک سیگار و در نظر گرفتن هرگونه پروتکل دارویی ممکن است تولید بزاق را مهار کند. به روال معمول روزی دوبار دندان‌هایتان را با یک خمیردندان مناسب مسواک کنید، بین دندان‌هایتان را نخ دندان بکشید و سپس با دهانشویه باکتریهایی که به سختی قابل دسترس هستند را بشویید.
سنگ غدد بزاقی قابل درمان است؟
برجستگی‌های کوچک یا تغییر رنگ در کف دهان، کناره‌های گونه یا فک می‌تواند نشانه‌هایی از سیالولیت در حال توسعه باشد. این برجستگی‌ها می‌توانند باعث درد و تورم شوند. درمان بسته به اندازه، شکل، تعداد، سختی و محل سنگ غدد بزاقی دارد. برای سنگهای کوچک‌تر یک متخصص دندانپزشکی ممکن است نوشیدن آب بیشتر، قرار دادن کمپرس گرم روی ناحیه بزرگ شده یا مصرف مسکن‌های ضدالتهابی را توصیه کند. دندانپزشک ممکن است با ماساژ سنگ را از جای خود خارج کند. سایر سنگهای کوچک ممکن است به سادگی عبور کنند. مکیدن یک عدد لیمو یا آب نبات ترس می‌تواند به تحریک بزاقی و از بین بردن سنگ کمک کند. بنابراین اگر متخصص دندانپزشکی توصیه می‌کند که این کار را هر دو تا سه ساعت انجام دهید، تعجب نکنید.
دندانپزشک همچنین ممکن است سنگهای بزرگتر را از طریق یک روش آندوسکوپی به نام سیالندوسکوپی که مجرا را باز کرده و توده کلسیم را تجزیه می‌کند، خارج کند. این جراحی کم تهاجمی توسط یک متخصص گوش حلق و بینی هم انجام می‌شود. در موارد نادر یک سنگ بسیار بزرگ ممکن است نیاز به جراحی تهاجمی‌تری داشته باشد.
با وجود آنکه در اغلب موارد سنگ‌ها خود به خود دفع می‌شوند دانستن عوامل خطر بالقوه برای ایجاد سنگ غدد بزاقی می‌تواند به کاهش احتمال ابتلای مجدد به سنگ کمک کند. در نهایت اینکه با وجود آنکه برخی عوامل از جمله سن خارج از کنترل شماست، حفظ یک روال دقیق برای مراقبت از دهان، معاینات منظم دندانپزشکی، هیدراته ماندن، ترک سیگار و استفاده از خمیر دندان مناسب برای مسواک روزانه با خمیر دندان اکتیدنت می تواند راههای خوبی برای پیشگیری از این بیماری باشد.
Loading...
