شکستگی دندان رخدادی است که در اثر حوادث ناگوار پیش می آید و ممکن است برای هر فردی اتفاق بیافتد. عدم آگاهی در مورد اقدامات احتیاطی در شرایط خاص منجر به تکه شدن، ترک خوردن و شکستن دندان می شود. در بعضی موارد شکستگی دندان بدون درد است و مشکلی غیر از مسئله زیبایی و بهداشت ایجاد نمی کند. در سایر موارد به دلیل دردناک بودن دندان شکسته ، ترمیم دندان شکسته یک فوریت پزشکی به حساب می آید و نیاز به توجه و درمان فوری دارد.
بررسی انواع شکستگی دندان
از مهمترین انواع شکستگی دندان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
دندان ترک خورده
زمانی که ترک موجود بر سطح دندان به ریشه راه یابد در این صورت از آن به عنوان ترک دندان یاد می شود. اگر ترک دندان زودتر درمان شود می توان به راحتی آن را نجات داد در غیر این صورت چاره ای جز کشیدن دندان نیست
دندان نصف شده
اگر دندان ترک خورده درمان نشود در این صورت سبب نصف شدن دندان می شود ناگفته نماند در بیشتر مواقع نمی توان دندان نصف شده را نجات داد.
شکستگی عمودی ریشه: شکستگی عمودی ریشه معمولا علائم خاصی ندارد در این نوع شکستگی از ریشه به سمت سطح جونده دندان امتداد می یابد. می توان از ملتهب شدن لثه و استخوان به وجود اینگونه شکستگی پی برد.
شکستگی کاسپ دندان
اگر سطح جونده ی دندان بشکند این نوع شکستگی را شکستگی کاسپ دندان می گویند معمولا ترمیم شکستگی دندان در این حالت هزینه های بیشتری نسبت به موارد دیگر می طلبد. این نوع شکستگی درد شدیدی را ایجاد نمی کند.
کریز لاین
کریز لاین از جمله خفیف ترین نوع شکستگی است که در آن فقط مینای دندان تحت تاثیر قرار می گیرد این نوع شکستگی معمولا هیچ گونه دردی ندارد ولی زیبایی دندان را از بین می برد. اگر اقدامات لازم انجام نشود ممکن است در سال های بعدی زیان های جدی ایجاد کند.
موارد یاد شده مهمترین انواع شکستگی را تشکیل می دهد معمولا برای درمان همه ی این نوع شکستگی ها روش های مختلفی در دست است.
روش های ترمیم دندان شکسته
روش های پیشنهادی مربوط به معالجه و بهترین روش ترمیم دندان شکسته به علت و میزان آسیب و پوسیدگی دندان بستگی دارد. در اینجا چند روش که دندانپزشکان برای ترمیم دندان شکسته استفاده می کنند را توضیح می دهیم.
باندینگ دندان
یکی از راههای ترمیم دندان شکسته باندینگ است. اگر شکستگی در دندانهایی جلویی اتفاق افتاده باشد باندینگ یکی از روشهای درمانی است. باندینگ دندان علاوه بر زیبایی برای ترمیم هم به کار میرود، با استفاده از باندینگ دندان مواد پرکننده دندان در سطح میکروسکوپی به لایه مینای دندان متصل میشوند. مواد باندینگ اغلب از کامپوزیت تشکیل شده است. مواد مورد استفاده برای باندینگ در نهایت شبیه به دندان طبیعی خواهد شد که در نهایت برای بالا بردن استحکام به دندان نور فرابنفش میتابانند.
روکش دندان
اگر که قسمتی از دندان کاملا از دست رفته باشد که علت آن میتواند پوسیدگی و همچنین شکستگیهای عمیق و عمودی باشد بهترین راه استفاده از روکش است، که در این صورت با حذف قسمت از بین رفته یک روکش مناسب برای دندان ساخته خواهد شد.
پولیش مینای دندان
از دیگر روشهای ترمیم دندان شکسته میتوان به پولیش مینای دندان اشاره کرد. در حالتی که شکستگی مویی و کاملا سطحی باشد. بهترین راه استفاده از پولیش است که با استفاده از این روش میتوان سطح دندان را هموار کرد و ظاهر دندان را ترمیم کرد. ساده ترین روش درمانی مورد استفاده هنگام ترک دندان یا شکستگی دندان شکلدهی دندان است که اغلب به همراه باندینگ مورد استفاده قرار می گیرد.
ونیر دندان
ونیر دندان لایهای از جنس کامپوزیت یا سرامیک به رنگ دندان است که روی سطح ظاهری دندان قرار میگیرد. ونیرها پوششی برای نواقص دندان هستند. دلیل عمده استفاده از این روش دوام و همچنین ظاهر زیبای آن است. این روش اغلب برای ترمیم شکستگی دندانهای جلویی مورد استفاده قرار میگیرد. در صورت مراقبت ونیرها عمر طولانی خواهند داشت.
ایمپلنت دندان
همان طور که میدانید ایمپلنت یا کاشت دندان پینهایی هستند که از متریالی به اسم تیتانیوم ساخته میشود و با جراحی در فک بیمار قرار میگیرد. ایمپلنت زمانی مورد استفاده قرار میگیرد که شکستگیها عمیق باشند و تا ریشه ادامه داشته باشند، به عبارتی برای نجات خود دندان نتوان کاری کرد، در این صورت دندان کشیده شده و برای جایگزین دندانهای آسیب دیده و از دست رفته از ایمپلنت استفاده میشود.
عصب کشی دندان
یکی دیگر از روشهای درمانی و ترمیم دندان شکسته عصب کشی است. در این حالت، اگر ترک دندان گسترش پیدا کند و همچنین عفونت و التهاب اطراف دندان آسیب دیده زیاد باشد از این روش استفاده میشود. عموما بعد از انجام عصب کشی یک تاج بر روی دندان قرار میگیرد که از آن در برابر فشار محافظت میکند.
تاج دندان
به عنوان یکی از راههای ترمیم دندان شکسته میتوان به تاج اشاره کرد. با استفاده از تاج از وارد شدن فشارهای ناشی از جویدن غذا به دندان آسیب دیده جلوگیری میشود. تاج مانند یک محافظ است که بر روی سطح دندان قرار میگیرد، همچنین از افتادن دندان جلوگیری میکند و ظاهر زیباتری به دندان میبخشد.
سخن کلام
بهترین راه برای جلوگیری از شکستگی دندان این است که در صورت احساس درد و یا مشاهده ترکهای سطحی به پزشک متخصص مراجعه کنید. دندان پزشک با تشخیص درست یکی از راههای ترمیم دندان شکسته انتخاب و انجام شود. فراموش نکنید که با پیگیری زود احتمال بروز مشکلات جدیتر را کاهش خواهید داد. همچنین با مراقبت در خوردن غذا و نوشیدنیهای گرم و سرد نیز میتوانید احتمال ترک خوردگیها را به شدت کم کنید، زیرا همین ترک خوردگیها گاهی منجر به شکستگی خواهند شد.